Muur verwijderen voor meer ruimte: zo pakken steeds meer Nederlanders hun woning aan

Nederlandse huiseigenaren ontdekken massaal de voordelen van open woonconcepten. Het verwijderen van binnenmuren staat bovenaan het verlanglijstje bij verbouwingen. Deze ingreep transformeert krappe, donkere woningen in lichte, ruimtelijke paleisjes. Maar hoe pak je zoiets aan zonder dat je huis instort?

De charme van doorgebroken ruimtes

Het fenomeen is niet nieuw, maar wint de laatste jaren enorm aan populariteit. Vooral woningen uit de jaren vijftig tot tachtig ondergaan deze metamorfose. Deze huizen werden destijds gebouwd met veel kleine, afgesloten kamertjes - praktisch voor grote gezinnen, maar niet meer passend bij de moderne levensstijl.

Interieurarchitect Sandra Vermeulen uit Eindhoven ziet de vraag explosief toenemen: "Mensen willen niet meer van kamer naar kamer lopen. Ze willen koken terwijl ze contact houden met gasten in de woonkamer, of toezicht houden op spelende kinderen vanuit de keuken. Een open indeling maakt dat mogelijk."

Draagmuur of scheidingswand: cruciaal verschil

Voordat de eerste hamer tegen de muur gaat, moet glashelder zijn om wat voor muur het gaat. Een scheidingswand heeft puur een ruimtescheidende functie en kan relatief eenvoudig worden verwijderd. Een draagmuur daarentegen is onderdeel van de constructie en draagt het gewicht van vloeren, muren en dak.

Het verschil is niet altijd met het blote oog te zien. Oude bouwtekeningen kunnen uitkomst bieden, maar zijn lang niet altijd beschikbaar of betrouwbaar. Een professionele beoordeling is daarom essentieel. Bedrijven zoals Multiconcurrent voeren standaard een constructieve inspectie uit voordat ze aan de slag gaan met het muur verwijderen in woning.

Staalconstructies als oplossing

Wanneer blijkt dat een draagmuur moet wijken, is een alternatieve draagconstructie nodig. In de meeste gevallen wordt gekozen voor een stalen ligger - een horizontale balk die de dragende functie overneemt. Deze balken worden op maat gemaakt en exact berekend op de krachten die ze moeten opvangen.

De plaatsing van zo'n stalen balk is precisiewerk. Eerst worden tijdelijke ondersteuningen geplaatst om de constructie tijdens de werkzaamheden te stutten. Pas wanneer de nieuwe balk stevig verankerd is in de dragende zijmuren, kan de oude muur worden weggehaald. Dit proces vergt vakmanschap en de juiste apparatuur.

Vergunningen en regelgeving

Veel huiseigenaren zijn zich er niet van bewust dat voor constructieve aanpassingen vrijwel altijd een omgevingsvergunning nodig is. Gemeenten hanteren strenge regels om de veiligheid van woningen te waarborgen. Bij de aanvraag moeten constructieberekeningen en -tekeningen worden ingediend, opgesteld door een erkend constructeur.

Het overslaan van deze stap kan duur uitpakken. Gemeentelijke handhavers controleren steeds vaker, zeker in dichtbebouwde gebieden waar ondeskundige verbouwingen ook buurwoningen kunnen bedreigen. Boetes lopen op tot duizenden euro's, en in het ergste geval moet alles worden teruggebouwd.

Onverwachte verrassingen

Bij het slopen van muren komen regelmatig verrassingen aan het licht. Oude leidingen die niet op tekening staan, vochtproblemen die jarenlang verborgen bleven, of zelfs asbest in oude woningen. Professionele sloopbedrijven zijn hierop voorbereid en weten hoe ze met deze situaties moeten omgaan.

"In een woning uit 1965 troffen we laatst een complete elektrische installatie aan die dwars door een draagmuur liep," vertelt een ervaren sloopspecialist. "Dat was niet zichtbaar op de oorspronkelijke tekeningen. Gelukkig konden we ter plekke een oplossing bedenken zonder het project stil te leggen."

Kosten en baten

De investering voor het verwijderen van een muur varieert sterk. Voor een simpele scheidingswand ben je al klaar vanaf ongeveer 800 euro. Het verwijderen van een draagmuur inclusief het plaatsen van een stalen balk kost al snel tussen de 4.000 en 10.000 euro, afhankelijk van de situatie.

Tegenover deze kosten staan aanzienlijke voordelen. Makelaars bevestigen dat een open indeling de woningwaarde significant verhoogt - soms met tientallen procenten. Daarnaast verbetert het wooncomfort enorm. Meer daglicht, betere ventilatie en een ruimtelijk gevoel zijn voor veel mensen onbetaalbaar.

Planning is alles

Een muursloopproject vraagt om zorgvuldige planning. Reken vanaf het eerste gesprek met een sloopbedrijf tot de afronding op minimaal acht tot twaalf weken. Deze periode omvat de inspectie, constructieberekeningen, vergunningsaanvraag en de daadwerkelijke uitvoering.

Multiconcurrent adviseert klanten om ruim van tevoren te beginnen met de voorbereidingen. "We zien vaak dat mensen te laat beginnen en dan in tijdnood komen. Zeker als je de verbouwing wilt combineren met andere werkzaamheden zoals een nieuwe keuken of vloer, is een goede planning cruciaal."

Trends en toekomst

De trend naar open woonruimtes zet door, maar evolueert ook. Waar eerst alles open moest zijn, zien professionals nu een genuanceerdere aanpak. Halfopen concepten waarbij ruimtes verbonden maar nog wel afsluitbaar zijn, winnen terrein. Schuifwanden, glazen scheidingen en slimme roomdividers bieden flexibiliteit.

Ook duurzaamheid speelt een steeds grotere rol. Bij het verwijderen van muren wordt materiaal zoveel mogelijk hergebruikt. Oude bakstenen vinden hun weg naar tuinprojecten, hout wordt verwerkt tot nieuwe producten, en staal wordt gerecycled.

Voor wie overweegt zijn woning aan te pakken, is het advies helder: durf te dromen over de ideale indeling, maar schakel altijd professionals in voor de uitvoering. De combinatie van creativiteit en vakmanschap leidt tot de beste resultaten - en voorkomt kostbare en gevaarlijke misstappen.